Nazwa Ośrodka “Choina – Horodyszcze” to połączenie potocznego określenia miejsca przez miejscową ludność – “choina”, oraz staroruskiego — “horodyszcze”, co znaczy gród.
Realizacja pomysłu rozpoczęła się na wiosnę 2004 roku. W rok później zaczęła się współpraca z grupami rekonstrukcji historycznych i zaczęli przybywać pierwsi turyści.
Obecnie cały czas trwają prace uzupełniające wokół i w samym grodzie, który ma układ wieloczłonowy: gród właściwy i podgrodzie.
Dotychczas wykonaliśmy: wały i fosy, “płot polski” na wszystkich wałach, bramę wieżową i tunelową, częściowo ostrokół, dwie półziemianki, studnię o konstrukcji zrębowej, budynek muzeum z makietą oryginalnie istniejącego w pobliskim Klarowie grodu w skali 1:250 (1,8 m x 2,0 m), zabudowania pod grodem o konstrukcji plecionkowej, piec chlebowy i do wypału ceramiki.
Nasz gród posiada wszystkie charakterystyczne elementy dla tego dzieła obronnego o umocnieniach ziemno-drewnianych.
W roku 2011/2012 dobudowaliśmy gród pierścieniowy na wodzie, gród stożkowy (typu motte) oraz przeprawę przez rzekę.
Dużą uwagę i wiele pracy włożyliśmy w budowę obiektu kultowego, który odgrywa główną rolę podczas odbywających się cyklicznie “Spotkań z Żywą Historią”.
W obiekcie kultowym znajduje się kurhan — grobowiec dostojnika (wpływy wschodnie), magiczna wiekowa wierzba (rozłupana przez piorun na cztery części i dalej żywa), święte kręgi kamienne i ze słupów drewnianych z zawieszonymi czaszkami zwierząt, szałas zielarki, miejsce, w którym odbywa się ciałopalenie.
Całość założenia daje możliwość bardzo widowiskowej i bliskiej prawdzie historycznej prezentacji życia grodowego, walki i uzbrojenia, obrzędów i kultu dawnych Słowian.
Przybywając do Ośrodka, przekonacie się Państwo, że ludzie niewiele się zmieniają, bardziej warunki, w jakich przychodzi nam żyć.
Prezentowane widowiska przyjmowane były entuzjastycznie. Mamy stałych bywalców wśród szkół z województwa lubelskiego, jak i wyrobionych uczestników innych podobnych przedsięwzięć historycznych w Polsce.
Patronat merytoryczny nad Ośrodkiem w pierwszej fazie budowy sprawowało Koło Naukowe Studentów Archeologii Uniwersytetu im. Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, przy poparciu środowiska naukowego i muzealnego. Obecnie korzystamy z sugestii i wskazówek absolwentów archeologii.
Koło Naukowe, na terenie Ośrodka przeprowadzało prace z zakresu archeologii eksperymentalnej i rekonstrukcji, co przyczyniło się do stałego podnoszenia jakości i atrakcyjności tego miejsca.
Ponadto współpracujemy z grupami rekonstrukcji historycznych w zakresie organizacji scen batalistycznych, potyczek, bitwy, walki i uzbrojenia.
Dzięki znamienitym uczestnikom i rzemieślnikom, realizowane w grodzie przedsięwzięcia cechuje wysoki poziom edukacyjny i poznawczy zarówno dla młodzieży szkolnej, jak i pasjonatów historii.
Na terenie grodu gościmy też grupy rekonstrukcji historycznych z kraju.
Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego Ośrodka i życzymy wielu miłych wrażeń z pobytu oraz nowego spojrzenia na naszych przodków — pozornie tak nam odległych chronologicznie i kulturowo — a jednak tak bliskich.
~ Dorota Wolińska i załoga grodu.