Z cyklu cudze chwalicie swego nie znacie, perły architektury regionu świętokrzyskiego – Sandomierz cz.1

Istnieją trzy hipotezy pochodzenia nazwy Sandomierz. Pierwsza wywodzi nazwę od położenia geograficznego nad rzeką Wisła, do której wpada — “domierza” San. (“San — domierza”) San w dawnych wiekach wpadał do Wisły niemal na wprost Sandomierza. Jeszcze w XVII w. San uchodził do Wisły ok. 3 km od miasta, obecnie wpada ok. 9 km poniżej Sandomierza. Druga hipoteza mówi o tym iż na okolicznych wzgórzach miały odbywać się prasłowiańskie sądy pokoju. W starosłowiańskim języku były to “sudy mira”, a więc Sandomierz — to miasto — osada sprawiedliwości i pokoju. Trzecia hipoteza wywodzi nazwę od imienia legendarnego założyciela Sandomierza — morawskiego woja Sędomira. Już w kronice Galla Anonima pod datą 1113 widnieje Sandomierz jako jeden z trzech głównych grodów, obok Krakowa i Wrocławia.Swoją rangę zawdzięcza położeniu na styku dwóch krain geograficznych: Wyżyny Kielecko — Sandomierskiej i Kotliny Sandomierskiej.Leży u zbiegu Wisły i Sanu stanowił dogodny szlak komunikacyjny,a żyzne gleby lessowe przyczyniły się do rozwoju gospodarki rolnej. Miejscowi kupcy spławiali zboże przez Warszawę do Gdańska, handlowali drewnem.

Dla turystów zaprojektowano Podziemną Trasę Turystyczną. Jej długość wynosi około 450m, najniżej położona komora ma głębokość prawie 12m. Wejście do podziemi prowadzi z dziedzińca Kamienicy Oleśnickich, a wyjście przy Ratuszu, na Rynku. Trasa powstała poprzez połączenie piwnic budynków przy ulicy Opatowskiej 1,2, przy zachodniej ścianie Rynku od 10 do 5, oraz pod ulicami Oleśnickich, Opatowską, Bartolona i Rynku. Zachowane piwnice zabezpieczono przez tzw. wtórne obudowy, a tam, gdzie było to możliwe, zachowano pierwotne wątki obmurowań. Trasa obejmuje 34 komory na różnych poziomach. Współczesne nazwy komór nawiązują do historii, legend, architektury, na ścianach znajdują się scenki rodzajowe z życia średniowiecznych kupców, można też zobaczyć różne rekwizyty nawiązujące do czasów świetności tego królewskiego miasta.
Średniowieczny Sandomierz bul położony na szlaku handlowym co dawało mu tzw. przywilej kupiecki. Miasto było zasobne, mieszczaństwo zamożne, kwitł handel międzynarodowy. Towary zakupione trzeba byli gdzieś przechowywać dlatego też powstał acyl labirynt tras podziemnych dziś udostępnionych do zwiedzania. Piwnice powstały w okresie XIII – XVI wieku. Drążone w warstwach lessu, pod budynkami,  jezdniami ulic, placami, podwórkami, czasami na dużych głębokościach, do 15m od powierzchni.

cdn…

Obrazek: Agro