Czarny szlak rowerowy „Szlak Architektury Obronnej”, świętokrzyskie.

Trasa: Końskie, Modliszewice, Kazanów, Sielpia, Smyków, Grzymałków, Malmurzyn, Oblęgór, Oblęgorek, Chełmce, Podzamcze Piekoszowskie, Piekoszów, Jaskinia Raj, Chęciny, Podzamcze Chęcińskie, Bolmin, Małogoszcz, Sobków, Mokrsko, Motkowice, Imielno, Skowronno, Pińczów, Młodzawy, Chroberz, Stradów, Wiślica, Chotel Czerwony, Radzanów, Szczaworyż, Stopnica, Oleśnica, Rytwiany, Golejów, Staszów, Kurozwęki, Kotuszów, Szydłów, Chańcza, Ujazd, Konary, Klimontów, Ossolin, Samborzec, Sandomierz, Ocinek, Międzygórz, Tudorów, Okalina, Opatów, Lipowa, Ptkanów, Ćmielów, Podgrodzie, Ćmielów, Trębanów, Małoszyce, Wszechświęte, Jacentów, Sadowie, Czerwona Góra, Janowice, Sarnia Zwola, Grzegorzowice, Baszowice, Bodzentyn, Psary, Klonów, Masłów, Kielce.
Kolor szlaku: czarny; na terenie ziemi sandomierskiej w celu odróżnienia od innego szlaku czarnego do standardowego oznakowania dodano logo Szlaku Architektury Obronnej: zarys zamku. Szlak przeważnie prowadzi drogami asfaltowymi. Na przejazd całej trasy potrzeba 8-10 dni (zakładając, że dzienny dystans to ok. 60 km).
Najciekawsze miejsca na trasie:
Podzamcze Piekoszowskie – pałac wzniesiony ok. połowy XVII w., wzorowany na Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach.
Jaskinia Raj – udostępniona dla zwiedzających jaskinia z przepiękną szatą naciekową, jedna z najpiękniejszych w Europie.
Chęciny – ruiny średniowiecznego zamku na Górze Zamkowej; wczesnobarokowy klasztor Bernardynek; kościół i klasztor Franciszkanów; synagoga z XVII w., kirkut
Stradów – potężny gród strzegący granic państwa Wiślan/Ziemi Krakowskiej.
Wiślica- Bazylika Narodzenia Najświętszej Marii Panny z 1350 r; podziemia Bazyliki z unikatową Płytą Orantów, datowaną na 1175 r.; Dom Długosza; Kościół św. Mikołaja; Misa Chrzcielna – niecka gliniano-gipsowa służąca do chrztów zbiorowych datowana prawdopodobnie na rok 880; grodzisko wczesnośredniowieczne.
Kurozwęki – pierwotnie średniowieczny zameczek rycerski, obecnie renesansowy pałac; stado bizonów, mini zoo, labirynt kukurydziany
Szydłów – zachowane mury obronne wraz z jedną bramą wjazdową (Krakowską); zamek królewski z połowy XV w.; gotycki kościół, jeden z tzw. kościołów „baryczkowskich”
Ujazd- ogromne ruiny zamku Krzyżtopór, jednej z najpiękniejszych rezydencji Rzeczpospolitej i Europy.
Sandomierz- podziemna Trasa Turystyczna udostępniona dla turystów; Brama Opatowska – gotycka brama wjazdowa do miasta wzniesiona w XIV w. z fundacji króla Kazimierza Wielkiego; pierwotny gotycki ratusz; Zamek Kazimierzowski w stylu gotyckim zbudował go Kazimierz Wielki, stąd nazwa, przebudowany w stylu renesansowym; Dom Długosza – dawna mansjonaria wzniesiona w 1476 r. z fundacji Jana Długosza; Kościół Św. Jakuba wraz z klasztorem dominikańskim jest jednym z najstarszych kościołów ceglanych na terenie Polski i najstarszą fundacją dominikańską w kraju; Katedra p.w. Narodzenia Marii Panny i bł. Wincentego Kadłubka; Collegium Gostomianum – jedna z najstarszych szkół średnich w Polsce; Spichlerz wzniesiony w 1696 r; Ucho Igielne- jedyna zachowana furta w murach miejskich, przy ulicy Zamkowej.
Opatów- podziemna trasa turystyczna o dł. 335 metrów; kolegiata św. Marcina perła budownictwa romańskiego; Brama Warszawska, zbudowana z kamienia na planie kwadratu w latach 1520-1530.
Kielce – Pałac Biskupów Krakowskich z początku XVII w.; bazylika katedralna w stylu wczesnego baroku; rezerwaty przyrody („Kadzielnia”, „Biesak-Białogon”, „Wietrznia”, „Ślichowice”, „Karczówka”).