Dawny klasztor dominikanów w Łowiczu.

Dominikanów sprowadził do Łowicza około 1400 roku arcybiskup Mikołaj Kurowski ufundował im klasztor na placu, podarowanym przez Benedykta z Modlny, archidiakona łęczyckiego Jana z Opatowic Cholewa. Kościół pochodzi także z XV wieku i choć obecnie nie pełni roli świątyni, zachowały wewnątrz łukowo–krzyżowe sklepienia. Nie jest znana dokładna data pierwszej fundacji kościoła i klasztoru dominikanów. Przypuszczalnie pierwszy klasztor mieścił się w kaplicy Św. Krzyża na Podgrodziu.

Obecny zespół klasztorny został ufundowany przez arcybpa Mikołaja herbu Trąby w 1414 r. Budynek kościoła pochodzi z XV w., obecnie nie pełni już roli świątyni, wewnątrz zachowały się jednak łukowo-krzyżowe sklepienia.
Kościół św. Trójcy był od początku murowany, z wysokim dwuspadowym dachem, krytym dachówką. Nad skrzydłem dach pulpitowy. Cała bryła świątyni podkreślała jego gotycką architekturę. Kościół posiadał prostokątną nawę cztero-przęsłową, oraz wyższe dwuprzęsłowe. Schodkowe szczyty kościoła ozdobione były krzyżami, a w centrum dachu znajdowała się wieżyczka nakryta kopułą. Liczne gotyckie okna wskazywały na przestronność wnętrza. Od strony północnej obok kościoła ustawione były zabudowania klasztorne. Klasztor był dwukondygnacyjny i przylegał skrzydłem do kościoła. Z zewnątrz elewacja podparta szkarpami. Zbudowano go na planie czworoboku zgrupowanego wokół prostokątnego wirydarza, zgodnie z zasada zachodniego budownictwa konwentualnego. Do dzisiaj układ wnętrz jest na ogół pierwotny. W obu kondygnacjach skrzydło południowe i zachodnie jest jednotraktowe. Na piętrze skrzydła wschodniego pomieszczenia znajdują się po bokach wysokiego korytarza. W pozostałych skrzydłach znajdują się dwa trakty. W większości pomieszczeń parteru i we wschodnim skrzydle piętra sklepienia kolebkowe z lunetami lub kolebkowo-krzyżowe. W pozostałych zastosowano już nowsze stropy, wsparte gdzieniegdzie na drewnianych kolumnach w XIX wieku. Na parterze w jednym z południowych pomieszczeń zachowała się stiukowa dekoracja z profilowanych żeber. 8 maja 1620 roku klasztor nawiedził pożar, który dość poważnie zniszczył obiekty odbudowane jednak potem przez zakonników. W 1655 r. Szwedzi doszczętnie ograbili i częściowo zniszczyli zabudowania klasztorne. Dzięki ofiarności mieszkańców Łowicza, udało się je odbudować, ale już w nowym barokowym stylu. Do kolejnej przebudowy doszło na początku XVIII w., podczas której w 1719 roku zawaliła się jedna z wież. Po ograbieniu klasztoru przez Prusaków, w zabudowaniach, w 1812 r. urządzono składy wojskowe. Ocalałe wyposażenie tj. ołtarze przeniesiono do kościoła w Piątku, kościoła Św. Ducha i kościoła Pijarów w Łowiczu. Organy wywieziono do Chruślina, a żelazne drzwi z datą „1561” znajdują się na ekspozycji muzealnej. W latach 1818–1829 klasztor przebudowano na koszary wojsk polskich, później zajęli je Moskale, którzy w prezbiterium kościoła na parterze urządzili salę balową, a na piętrze–cerkiew. W 1863 roku mieściła się w tym gmachu szkoła junkierska, an a początku I wojny światowej budynki zajęli Niemcy. Po 1915 roku urządzono elektrownię miejską. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, w dawnych klasztornych pomieszczeniach stacjonował 10 Pułk Piechoty i stąd, w lipcu 1939 roku wyruszył do Wielkopolski, gdzie rozpoczął prace fortyfikacyjne. W 2002 roku aktem notarialnym Dominikanie otrzymują grunty zamienne, budynek A wraca do zasobów Skarbu Państwa, wraca w władanie Starostwa Powiatowego w Łowiczu, które jest organem prowadzącym Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych (nowa nazwa dla ZSZ nr 1 obowiązuje od września 2002 roku).

Obrazek: Former dominican church in Łowicz, Poland” autorstwa Wistula – Praca własna. Licencja CC BY 3.0 na podstawie Wikimedia Commons