Klasztor Kamedułów malowniczo położony na wzgórzu nad jeziorem Wigry, atrakcją jest możliwość wynajęcia noclegu w jednym z 17 eremów.

Pod koniec XIII wieku, kiedy to wojownicze plemię Jaćwingów zostało rozgromione przez Krzyżaków, pozostały tu tylko lasy. Puszcza stała się ulubionym terenem łowieckim. Jeszcze za księcia Witolda na wyspie wzniesiono dwór myśliwski, rozbudowany za Władysława IV. Okolice Wigier były ulubionym miejscem polowań polskich władców. Polowali tu m.in. Władysław Jagiełło i Zygmunt August. W 1667r. król Jan Kazimierz nadał wyspę wraz z zabudowaniami, okoliczne jeziora oraz duży kawał puszczy zakonowi kontemplacyjnemu kamedułów. Kameduli przybyli w roku następnym i założyli swoją siedzibę. Kameduli- reprezentanci zakonu kontemplacyjnego, o twardej regule benedyktyńskiej, zachowywali bezwzględne milczenie i surowy post. Początkowo zakonnicy zamieszkali we dworze i drewnianych zabudowaniach, lecz po pożarze w 1671 roku rozpoczęli budowę kościoła i murowanego klasztoru. Kameduli założyli pierwsze wsie, osadzili w nich ogrodników, rzemieślników a jednocześnie rozpoczęli na szeroką skalę eksploatację bogactw puszczańskich. Z licznych smolarni, barci oraz ze sprzedaży drewna, a także z czynszów, pańszczyzny czerpali ogromne dochody. Pozwoliło im to w latach 1685 – 1745 na wzniesienie szeregu budynków murowanych. Wówczas powstało 17 eremów. Od strony wjazdu na wyspę, którą połączono groblą z lądem, zbudowano wieżę zegarowa, refektarz, dom gościnny dla świeckich osób, dom królewski, domek furtiana oraz pomieszczenia gospodarcze i piwniczne. Na zachodnim krańcu wyspy założono sad i ogród botaniczny, a w części południowej zwierzyniec. Stworzono również staw rybny w zatoce jeziora. W latach 1694-1745 wzniesiony został także barokowy kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny – wg projektu Piotra Putiniego. Barokowy kościół budowano przez pół wieku. Stoi on w zachodniej części górnego tarasu, ma plan krzyża. Dwie dwukondygnacyjne wieże miał zakończone hełmami. Na murach, przy schodach do Kaplicy Kanclerskiej postawiono figury świętych wykute z piaskowca. Do dzisiaj zachowały się tylko dwie. Do wykończenia wnętrza sprowadzono czarne marmury dębnickie i włoskie majoliki (płytki ceramiczne oblane barwnym szkliwem). Wnętrze kościoła zapełniło 10 barokowych i rokokowych ołtarzy. Ołtarz główny p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny oraz dwa boczne zostały wykonane ze złoconego dębu. W kaplicy po prawej stronie był ołtarz majolikowy.
Braciszkowie osiągali zyski z rybołówstwa, karczm, handlu oraz wyrębu lasów. W międzyczasie nadawano im kolejne dobra, a i sami również „poszerzyli” samowolnie ich granice.Z tego powodu były prowadzone wieloletnie procesy, które spowodowały odebranie części ziemi zakonowi (w pierwszej połowie XVIII w.). Pomimo tego, dobra ich obejmowały 300 kilometrów kwadratowych gruntów ornych, leśnych i jezior, 56 wsi, 11 folwarków i miasto Suwałki.
W 1800 roku całe dobra Zakonu Kamedułów zostały skonfiskowane przez władze Pruskie, a zakonnicy wysiedleni do Bielan warszawskich. Wigry stały się siedzibą nowo utworzonej diecezji – do 1818 roku. Klasztorem administrowała od tej pory uboga parafia, co spowodowało jego zrujnowanie i rozbiórkę – cegłę sprzedano. Pod klasztornymi budowlami i kościołem mieściły się ogromne piwnice, w których zakonnicy przetrzymywali wina, miody, piwa i różne inne trwałe towary. Do piwnic tych nie ma obecnie dostępu – poza małymi ich fragmentami. Są zasypane gruzami. Cóż, 400-letnie wina czekają na odkrycie.
Kościół był dwukrotnie niszczony – w czasie walk w 1915 i w 1944 roku. Po wojnie przeprowadzono odbudowę świątyni, a w latach 1967-1974 także rekonstrukcję klasztoru, który przeznaczono na ośrodek pracy twórczej Ministerstwa kultury i Sztuki. Ze wszystkich zabudowań autentykami są tylko: budynek refektarza i jeden narożny erem.

Kościół udostępniony jest do zwiedzania. W jego podziemiach spoczywają zwłoki pierwszego biskupa wigierskiego, wybitnego kaznodziei ks. Franciszka Karpowicza i dawnych zakonników – kamedułów. Odbudowane eremy i inne obiekty są użytkowane jako ośrodek wypoczynkowy. W pogodne dni z wysokości drugiego tarasu wspaniały widok na jezioro Wigry. Tuż u stóp klasztornego wzgórza jest przystań Żeglugi Mazurskiej.

Kompleks znajduje się w miejscowości Wigry, na cyplu przy północno-wschodnim brzegu jeziora. Najłatwiej dojechać do niego, kierując się od szosy Suwałki–Sejny w stronę wsi Magdalenowo.

Obrazek: „Wigry Klasztor dziedziniec z eremami” autorstwa Polimerek – Praca własna. Licencja CC BY-SA 3.0 na podstawie Wikimedia Commons