Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu- możecie tam zobaczyć kopię łyżeczki do czyszczenia uszu, fibule czyli dawne zapinki, poprzedniczki współczesnych guzików oraz średniowieczne liczydła.

W zabytkowej przestrzeni wrocławskiego Arsenału Miejskiego (zwanego też Mikołajskim lub Wrocławskim) mieszczą się dwie ważne instytucje – Muzeum Archeologiczne i Muzeum Militariów.
Muzeum Archeologiczne należy do najstarszych tego typu placówek w Europie, w różnych siedzibach i strukturach muzealnych istnieje od 1815 roku. Powstało na bazie prywatnych i posekularyzacyjnych zbiorów archeologicznych. Obecnie jest jednym z sześciu oddziałów Muzeum Miejskiego Wrocławia. Twórcą muzeum jest Johann Gustav Gottlieb Büsching, XIX-wieczny archeolog, kolekcjoner i naukowiec, postać wielce zasłużona w tworzeniu nie tylko podstaw nowoczesnego muzealnictwa, ale także archiwistyki i bibliotekarstwa wrocławskiego. Od początku Muzeum Archeologiczne było nastawione wyłącznie na pozyskiwanie, opracowywanie i udostępnianie zabytków archeologicznych z terenu Śląska. Przechowywane są tu zabytki reprezentujące epoki: od starszej epoki kamienia (500 tys. lat temu) aż po czasy nowożytne (XIX w.). Oprócz zabytków znajdują się także te pozyskiwane obecnie w trakcie prowadzonych badań ratowniczych wyprzedzających inwestycje budowlane, głównie na Starym Mieście we Wrocławiu.

W muzeum działa stała wystawa Archeologia Śląska podzielona na cztery części tematyczne, w układzie chronologicznym, zajmuje trzy pietra wrocławskiego Arsenału.

Dział poświęcony epoce kamienia i wczesnej epoce brązu obejmuje znaleziska od najstarszych śladów obecności ludzi i zwierząt na terenie Śląska po początek wytwarzania wyrobów z miedzi i brązu. Wystawę otwierają najstarsze znaleziska – pochodzące z okresu paleolitu wyroby z kości i kamienia oraz szczątki zwierząt typowych dla epoki (m.in. żuchwa niedźwiedzia jaskiniowego czy kilka olbrzymich kości i ciosów mamuta włochatego). Znaleźć tu też można kopie ważnych zabytków z tej epoki, m.in. figurki tzw. wenus z Willendorfu i wenus z Dolní Věstonice. W dalszej części znajdują się zabytki związane ze środkową epoką kamienia – mezolitem (od około 11 000 lat temu). Zgromadzono tam niewielkie wyroby krzemienne i odpady produkcyjne oraz inne narzędzia z kości i poroża użytkowane wówczas przez człowieka. W tej części wystawy zaprezentowano makietę szałasu – schronienia typowego dla przemieszczających się społeczności myśliwsko-zbierackich (typowego schronienia ludzi z nomadycznych społeczności łowiecko-zbierackich). Warto zwrócić uwagę na rekonstrukcję krosna i wiertarki smyczkowej oraz na kamień żarnowy, na którym można zetrzeć własnoręcznie nasiona zboża na mąkę. Zainteresowanych bioarcheologią przyciągnie pochówek szkieletowy charakterystyczny dla grupy jordanowskiej kultury lendzielskiej. Można tu także zobaczyć
wytwory z bursztynu i metali szlachetnych oraz skarb z Pilszcza, złożony z kilkudziesięciu przedmiotów brązowych siekierek, bransolet, naszyjników (kultura unietycka z początku epoki brązu).

Część wystawy poświęconą epoce brązu i wczesnej epoce żelaza otwierają zabytki kultury przedłużyckiej, z bogatym wachlarzem ozdób (w tym z bursztynu). Charakterystyczne dla tej kultury są bogato zdobione wyroby z brązu, można obejrzeć długie szpile, bransolety, naramienniki, diademy oraz naszyjniki wykonane z bursztynowych paciorków. Uzbrojenie reprezentowane jest przez groty, czekany, sztylety i miecze. Zabytki kolejnej kultury – łużyckiej zostały pokazane chronologicznie w dwóch częściach – epoka brązu i wczesny okresu epoki żelaza. Niezwykłą rzadkością są także zabytki odkryte w Woskowicach Małych. Skarby, na które tu natrafiono zawierały m.in. importowane naczynia z brązu – cisty, situle oraz elementy oporządzenia jeździeckiego. Wyjątkowy dla Śląska jest bogaty zbiór halsztackiej ceramiki malowanej. Przy jej wyrobie, miejscowi twórcy czerpali bowiem pośrednio wzorce z południa Europy. znalazła się także, rekonstrukcje grodu obronnego z Biskupina i domu o konstrukcji słupowej, a także rekonstrukcja kilku grobów ciałopalnych. ako kolejna przedstawiona została kultura pomorska. Charakteryzuje się ona specyficznym obrządkiem pogrzebowym. Spalone szczątki umieszczano w tzw. urnach twarzowych. Na popielnicach tych starano się schematyczne przedstawić twarzy ludzką, symbolizującą zmarłego.

Kolejne piętro – kolejna epoka. Tym razem epoka żelaza i wędrówki ludów, a więc na początek kultura lateńska i Celtowie na Śląsku. Rekonstrukcja pochówku celtyckiego pokazuje charakterystyczne przedmioty chowane ze zmarłym a kolejne gabloty zawierają monety, torquesy, fibule i inne przedmioty metalowe oraz wyroby ze szkła. Następnie przedstawione są osiągnięcia kultury przeworskiej odzwierciedlone w wyrobach ceramicznych, uzbrojeniu, ozdobach i charakterystycznym pochówkiem ciałopalnym w grobie popielnicowym, który zrekonstruowano wraz z wyposażeniem zmarłego. Część ekspozycji poświęcona jest też zagadnieniu handlu i importów na teren Polski z terenów Imperium Rzymskiego – monetom i naczyniom, zwłaszcza charakterystycznym terra sigillata. Na sali wystawowej postarano się odtworzyć też nietypowy pochówek szkieletowy odkryty nieopodal Ługi w powiecie górowskim. Złożono tu do jednego grobu wojownika z uzbrojeniem i konia z elementami oporządzenia jeździeckiego oraz naczynia z gliny i szkła.
Zagadnienie grobów książęcych zaakcentowano dwukrotnie – w jednej z gablot przedstawiono wyposażenie komorowego grobu szkieletowego z Opola-Gosławic, datowanego na I w. n.e., wyposażonego w przedmioty srebrne, brązowe i szklane. Obszerniej omówiono problem grobów książęcych, prezentując nekropolię z Wrocławia-Zakrzowa z III /IV w. n.e. W trzech grobach pochowano dwie kobiety i mężczyznę. Zrekonstruowany został także naturalnych rozmiarów piec dymarkowy typu kotlinkowego.

Ostatni dział ekspozycji poświęcony jest archeologii lokalnej, czyli średniowiecznemu Śląsku. Centralnym punktem tej wystawy jest naturalnej wielkości model drewnianego, krytego strzechą domu. Stanowi on typowy przykład budynku mieszkalnego ze śląskiego miasta w X – XIII w n.e. (typowy dla śląskich miast średniowiecza). Obiekt niezwykle mozolnie rekonstruowano przez wiele miesięcy przez historyków sztuki i archeologów na podstawie pierwszych źródeł ikonograficznych, pisanych oraz elementów najnowszych odkryć archeologicznych. Inna część wystawy koncentruje się na wierzeniach religijnych. Pokazanych jest wiele przedmiotów rytualnych, niezwykle istotnych dla duchowego życia pogańskich mieszkańców wczesnośredniowiecznego Śląska. Pojawiła się architektura murowana, umiejętność pisania, przedstawienia plastyczne związane z nową religią, obyczaj odbywania pielgrzymek i specjalne wyposażenie pielgrzyma, jak manierka czy znak pielgrzymi. Zaprezentowano przedmioty związane z piśmiennictwem, rzeźbiarstwem, metaloplastyką i obrządkiem pogrzebowym nowej wiary. Sporo miejsca na wystawie poświęcono także początkom Wrocławia. Model zamku w Bardzie i przedmioty odkryte podczas wykopalisk na tym zamku ilustrują z kolei życie codzienne załogi niewielkiej górskiej twierdzy w późnym średniowieczu (zamek zniszczono w 1428 r.).

Godziny otwarcia:

środa – sobota – 10.00 – 17.00
niedziela – 10.00 – 18.00

Obrazek: Prussian royal castle-dziedziniec” autorstwa Aniax – Praca własna. Licencja Domena publiczna na podstawie Wikimedia Commons