Muzeum Kaszubskiej ceramiki Neclów – najsłynniejszy zakład ceramiki na Kaszubach!

Ceramika z zakładu Neclów jest znana w Polsce i na świecie. Rzadko się dziś już zdarza, aby wykonanie, wzory i ornamentyka oparła się działaniu czasu, zewnętrznym wpływom, czy modzie. Przekazywane z ojca na syna wzory nie zmieniły się od pokoleń i są znakiem rozpoznawczym tej kaszubskiej ceramiki. Tradycja garncarstwa w rodzinie Neclów sięga dziesięciu pokoleń. Warsztat garncarski w Chmielnie otworzył w 1907 r. Franciszek Necel – przedstawiciel siódmego pokolenia tej rodziny. On pierwszy sygnował swoje wyroby pieczątką z napisem „CERAMIKA KASZUBSKA – CHMIELNO – POMORZE. FR. NECEL”. Elementami, które wpływają na niezwykłość i oryginalność ceramiki są kompozycja ornamentyki, kolorystyka, różnorodność kształtów oraz sposób formowania masy plastycznej. Wszystko to można w chmieleńskim muzeum zobaczyć, kupić a nawet samemu wykonać. Oprócz tego można prześledzić cały proces powstawania wyrobów.
Przedstawiciel siódmego pokolenia, Franciszek Necel, pojawił się w Chmielnie pod koniec XIX wieku, by po paru latach pracy u z dawna tam funkcjonujących producentów ceramiki otworzyć własny warsztat. Rosnąca wówczas konkurencja wyrobów przemysłowych z porcelany i naczyń metalowych sprawiła, że nastały ciężkie czasy dla tradycyjnego garncarstwa. Franciszek Necel odnalazł jednak swoją własną drogę do sukcesu, rozpoczął bowiem produkcję ceramicznych naczyń zdobionych kilkoma charakterystycznymi motywami, które z czasem miały zyskać sobie szeroki rozgłos.
Trzeba w tym miejscu nadmienić, iż poważny wpływ na twórczość zdobnictwa kaszubskiej ceramiki ludowej wywarły klasztory: Norbertanek z Żukowa i Bernardynek z Żarnowca. Stwierdzono bowiem, że identyczne wzory jak malowidła na skrzyniach, szafach, w hafcie i na ceramice, mają niektóre stare tkaniny znajdujące się w tych klasztorach. Z biegiem lat motywy oraz sploty ornamentacyjne przekazywane z pokolenia na pokolenie poczęły się ustalać tak, że już Franciszek Necel stosował do zdobienia swojej ceramiki siedem zasadniczych wzorów:
-bukiet bzu – najstarszy ornament
-mały tulipan – wzór występujący na Kaszubach we wszystkich dziedzinach zdobnictwa
-duży tulipan – wzór występujący na Kaszubach we wszystkich dziedzinach zdobnictwa
-gwiazda kaszubska – jest motywem geometrycznym znacznie odbiegającym od zestawu elementów zdobniczych w sztuce kaszubskiej
-rybia łuska – motyw ten ma przypominać o obfitości ryb w kaszubskich jeziorach
-wianek kaszubski – przypomina wyglądem wianki plecione przez wiejskie dziewczyny
-lilia – jest najbardziej skomplikowanym wzorem ceramiki neclowskiej, rzadko stosowanym

Na samej górze muzeum znajduje się wystawa. A na niej zgromadzone eksponaty i pamiątki przypominające o czasach świetności zakładu. Będące świadectwem pracy i talentu wielu pokoleń rodziny. Dzbany, wazony, dyplomy, zdjęcia, wycinki z gazet.

Muzeum czynne jest przez cały rok od poniedziałku do soboty w godzinach 9.00 do 18.00.
Pracownia – Muzeum (+48) 586842289 (w godzinach pracy)

Obrazek: Wazon„. Licencja: CC0 na podstawie Wikimedia Commons