Pierwsze opactwo cysterskie w Polsce założono w XII wieku w Jędrzejowie, kryje cenny skarb, a mianowicie organy o niepowtarzalnym brzmieniu, które były pierwowzorem słynnych organów w Gdańsku-Oliwie.

Organy jędrzejowskie są znakomitym instrumentem i jednocześnie dziełem sztuki, łączą w sobie elementy stylu późnobarokowego i rokoka. Znawcy określają je jako arcydzieło polskiej sztuki organmistrzowskiej. Instrument, który dziś znajduje się w kościele klasztornym, pochodzi z lat 1745-1760. Zbudowany został przez organmistrza Józefa Sitarskiego przy współpracy z Ignacym Foglerem z Warszawy. Bogatą dekorację snycerską wykonał warsztat braci Korneckich z Krakowa, a rzeźby organowe prawdopodobnie Jakub Kornecki. Stolarska obudowa organów jest dziełem warsztatu cysterskiego. Dekoracja prospektu oparta jest o Księgę Psalmów Starego Testamentu. U podstawy pozytywu rozpięty jest orzeł symbolizujący Miłość Bożą i Chwałę Kościoła. Po bokach umieszczone są figury św. Cecylii z lutnią, patronki muzyki kościelnej, zaś po przeciwnej stronie król Dawid z harfą, jako dyrygent anielskiej orkiestry. Pucołowate aniołki na gzymsie prospektu i pozytywu symbolizują niebiański chór. Dojrzeć tam również możemy Murzyna grającego na fagocie i Niewiastę z cynkiem, czyli dawnym drewnianym instrumentem. Dźwiękiem tego znakomitego instrumentu rozkoszują się melomani podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej. Festiwal ten odbywa się w Jędrzejowie w lipcu i sierpniu, co roku. Jest organizowany od 1993 r. z inicjatywy Roberta Grudnia – organisty z Radomia. Dotychczas gośćmi festiwalu byli artyści o sławie międzynarodowej z Polski, Europy i Stanów Zjednoczonych, m.in.: – słynni organiści – Roman Perucki, Mario Duella, Ferdinand Klinda, June Kean, Alessandro Bianchi, – skrzypek Konstanty Andrzej Kulka, – wiolonczelista Wolfgang Panhofer, – oboista Tytus Wojnowicz, – soliści: Wiesław Ochman.

Obrazek: Jędrzejów klasztor cystersów organy 12.08.08 p” autorstwa Przykuta – Przykuta. Licencja CC BY-SA 3.0 na podstawie Wikimedia Commons