Szlak Architektury Drewnianej. Cerkiew łemkowska św. Jakuba w Powroźniku w Beskidzie Sądeckim, jest najstarszą cerkwią drewnianą w polskiej części Karpat.

Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Jakuba Młodszego w Powroźniku (obecnie kościół parafialny rzymskokatolicki) zbudowana została w 1600 r., jest więc najstarszą cerkwią w polskich Karpatach.
Prezbiterium kryte jest dachem kalenicowym i zwieńczone sygnaturką. Jest ono najstarszą częścią świątyni. Cerkiew, co jest typowe dla najstarszych świątyń łemkowskich, posiada okna jedynie od strony południowej, co ma zarówno podłoże praktyczne (ochrona przed śniegiem i podmuchami wiatru), jak i legendarne (siły zła miały w wierzeniach ludowych nadchodzić z północy). Do prezbiterium przylega zakrystia, nawy oraz babiniec nakryty wysoką wieżą. Prezbiterium nakryte jest dachem trójspadowym, natomiast nawa łamanym uskokowo dachem namiotowym zwieńczonym baniastym hełmem z pozorną latarnią. Dach wieży również posiada hełm z pozorną latarnią. W ca­ło­ści kryta gon­tem. W za­kry­stii za­cho­wa­na zo­sta­ła uni­ka­to­wa po­li­chro­mia fi­gu­ral­na z 1637 r. przed­sta­wia­ją­cą sceny ze Sta­re­go i No­we­go Te­sta­men­tu. W wieży znajduje się zabytkowy dzwon, który zachował się od roku 1615. Wnętrze cerkwi w Powroźniku ( zakrystia ) zdobione jest przez polichromie figuralną, przedstawiającą wizerunek Ducha Świętego, św. Jana Chrzciciela, przedstawienie Ukrzyżowania, Złożenia do Grobu, sceny z życia Maryi i Chrystusa, Walka św. Jakuba z Aniołem oraz Wjazd do Jerozolimy. Wszystkie te postacie namalowane zostały na ścianach cerkwi. Natomiast na sklepieniu można zobaczyć przedstawienie Boga Ojca. Równie cennym zabytkiem jest ikonostas zbudowany w stylu barokowym. Ołtarz główny z ikoną Matki Bożej z Dzieciątkiem i Mandylionem typu hodegetria, pochodzącym z wcześniejszego ikonostasu, ołtarz boczny z obrazem Chrystusa u Słupa, ikona Sąd Ostateczny z XVII wieku, ambona z 1700 roku – to tylko niektóre zabytki zachęcające do zwiedzenia świątyni. Cały ikonostas pochodzi z lat 1743-44 XVII wieku wykorzystany częściowo jako tło barokowego ołtarza głównego. W 1951 r. decyzją biskupa tarnowskiego, zlikwidowano parafię greckokatolicką w Powroźniku i erygowano parafię rzymskokatolicką. Ikonostas ze względu na to iż kościół jest teraz rzymskokatolicki został on przecięty; pierwotny rząd Deesis i rząd proroków zlokalizowano na wschodniej ścianie nawy, a pozostałe ikony zawieszono bezpośrednio na ścianach pomieszczenia ołtarzowego. Warte uwagi są wcześniejsze ikony oraz drzwi diakońskie, dawne części poprzedniego, siedemnastowiecznego ikonostasu. Inne cenne ikony zachowane w budynku to Sąd Ostateczny z 1623 oraz Opłakiwanie Chrystusa z 1646. W barokowym ołtarzu bocznym umieszczono obraz Chrystus u słupa. Rokokowa ambona pochodzi z 1700 r. Teren świątyni otacza kamienny mur z rzeźbami przedstawiającymi świętych.

Obrazek: mzopw [Public domain], via Wikimedia Commons