Szlak Architektury Drewnianej W Małopolsce i Podkarpaciu. Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Haczowie

Kościół w Haczowie jest największym gotyckim drewnianym kościołem w Europie i jednocześnie najstarszym kościołem drewnianym konstrukcji zrębowej w Polsce. Zbudowany pod koniec XIV wieku (najprawdopodobniej w 1388 r). Orientowany kościół zbudowany jest w systemie więźbowo-zaskrzynieniowo-zaczepowym. Prezbiterium zamknięte jest trójbocznie od wschodu. Od północy przylega do niego zakrystia i nieco szersza nawa na planie zbliżonym do kwadratu. Trójdzielna bryła kościoła składa się z równych wysokością prezbiterium i korpusu nawowego, nakrytych jednokalenicowym, dwuspadowym dachem oraz z wieży. Na kalenicy dachu znajduje się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę zwieńczona cebulastym hełmem z latarnią. Wnętrze zdobi unikatowa polichromia figuralna z 1494 (najprawdopodobniej najstarsza polichromia tego typu w Europie, stanowi też największy XV-wieczny zbiór malowideł figuralnych w Polsce), oraz późniejsza z ok. 1864 roku. Fragmentarycznie zachowały się najstarsze tzw. zacheuszki czyli krzyże konsekracyjne. Pochodzą one z połowy XV w. W 1784 roku wzniesiono kaplicę Matki Bożej, w której umieszczono słynącą łaskami figurę Matki Bożej Bolesnej (gotycką Pietę).Figura pochodzi z ok. 1400 r. zawiera w sobie wątki ikonografii pasyjnej, ma wysokość 70 cm. Przedstawia Matkę Bożą Bolesną trzymającą na kolanach martwe ciało Pana Jezusa. Wykonana jest z drewna lipowego, polichromowana techniką temperowa na podkładzie kredowym. Według legend ta pochodząca z ok. 1400 r. gotycka pieta „przyszła wodą” rzeki Wisłok (zapewne w czasie powodzi) i zatrzymała się pod starym drewnianym haczowskim kościołem. Mieszkańcy umieścili figurkę w nowej świątyni, a w zamian za to otrzymali Boską opiekę. Bardzo cenne w kościele są też kamienna chrzcielnica z XVI wieku, gotyckie portale, szczególnie jeden z misternymi okuciami drzwi.

Kościół jest dostępny do zwiedzania w dni świąteczne oraz w niedziele, poza tym dniami należy kontaktować się z tutejszą parafią, pod nr tel. 0-13 439-10-12.

Obrazek: Kroton [CC-BY-SA-3.0-pl], via Wikimedia Commons