Wrocławski Rynek należy do największych dawnych placów targowych w Polsce (większe Rynki są tylko w Krakowie i Olecku). Za to późnogotycki Ratusz z 66-metrową wieżą jest najokazalszą tego typu budowlą w kraju.

Historia wrocławskiego Rynku rozpoczyna się w XIII wieku, tuż po opuszczeniu przez Tatarów Śląska. Przerażeni mieszkańcy ówczesnego Wrocławia uciekli na Ostrów Tumski. Wyspa się obroniła, według legendy, dzięki błogosławionemu Czesławowi. Gród, który był poza granicami wyspy jednak spłonął. Władcy postanowili odbudować miasto według najnowocześniejszych wzorów. Przez miasto przechodziły w tamtych czasach trzy ważne szlaki handlowe. Do dziś zachował się średniowieczny układ urbanizacyjny – stojąc na skrzyżowaniu ulic Odrzańskiej i Kotlarskiej wciąż widzimy wszystkie trzy wrocławskie place targowe: Rynek, Plac Solny i Nowy Targ. W średniowieczu potęga miasta mierzona była liczbą ulic wychodzących z Rynku. Dlatego z każdego rogu wytyczono po dwie wychodzące ulice, ale wrocławianom to nie wystarczało. Zdecydowano się wytyczyć jeszcze dodatkowo trzy. W sukiennicach, które dziś już nie istnieją, sklepy mieli najbogatsi kupcy. Tu sprzedawano włoskie wina, biżuterię i tkaniny sprowadzane z najdalszych zakątków Europy. Na stoiskach ustawionych w różnych częściach Rynku sprzedawano rozmaite towary od słodyczy i zboża, przez ryby sprowadzane z północy kontynentu, po wełnę i jedwab. Na początku lat 30. kramy zniknęły. Wszystkie kupieckie budy nakazano usunąć ich miejsce wypełniły słynne dziś domy handlowe. Dom handlowy braci Barasch od 1946 roku do dziś działa pod nazwą Feniks, natomiast dom handlowy Tack (u zbiegu ulic Kuźniczej i Wita Stwosza) niestety nie przetrwał wojny. Warto wspomnieć iż na pierzei zachodniej, obok dzisiejszej fontanny Zdrój, aż do połowy XIX wieku stała Wielka Waga Miejska (służyła do obowiązkowego ważenia towaru). Na placu targowym znajdował się pręgierz, do którego za mniejsze przestępstwa winnego tylko przywiązywano. Za większe chłostano pękiem rózg albo ucinano ręce. Natomiast na targu rybnym stanęła metalowa klatka tzw. buda wariatów inaczej klatka błazna – zamknięte w niej osoby wystawione były na publiczne pośmiewisko (aby w niej sie znależć wystarczyło być pijakiem albo tak jak mówią legendy, być kobietą i wyjść do miasta w spodniach). Blok śródrynkowy, określany jako tret, jest obrócony względem zewnętrznego obrysu Rynku oraz sieci otaczających ulic o 7°, przyczyna takiego położenia nie jest jednoznacznie wytłumaczona.
Najważniejszym budynkiem na Rynku był rozbudowywany od końca XIII w. Ratusz. Rynek stanowił jedno z niewielu dozwolonych miejsc handlu detalicznego na terenie miasta, wzniesiono na nim trzy duże budynki handlowe: dom kupców (sukiennice – niem. Kaufhaus), smatruz (w którym handlowano pieczywem oraz obuwiem, Schmetterhaus) oraz Dom Płócieników (Leinwandhaus) mieszczący też Małą Wagę, ponadto rzędy Kramów Bogatych i Kramów Płócienników oraz Dom Wielkiej Wagi. Najstarszy w tym zespole, powstały jeszcze przed najazdem mongolskim dom kupców (w miejscu obecnej ulicy Sukiennice). Od wschodu sukiennice zamknięte były murem z dwiema bramami, zaś od zachodu przylegał do nich poprzecznie Dom Płócienników. Zachodnia strona Rynku, zwana Stroną Siedmiu Elektorów (niem. Sieben-Kurfürsten-Seite), posiada najwięcej zachowanych oryginalnych zabytków – renesansowych i manierystycznych kamienic na zrębie gotyckim, gdyż II wojnę światową przetrwała prawie nieuszkodzona. Strona południowa nosiła nazwę Strony Złotego Pucharu (niem. Goldene-Becher-Seite), a wcześniej Przy Starej Szubienicy (Beim Alten Galgen), jej zabudowa stanowi w znacznym stopniu swobodną rekonstrukcję z okresu powojennego (z lat 1952-1960). Duża część budynków to dawne secesyjne lub modernistyczne domy towarowe, ukryte za pseudohistoryczną elewacją. Strona wschodnia niegdyś określana jako Strona Zielonej Trzciny (niem. Grüne-Rohr-Seite) bądź Strona Zielonej Rury, znajduje się naprzeciw głównej elewacji Ratusza. Po północnej stronie dawniej określanej jako Strona Targu Łakoci (Naschmarkt-Seite), znajdują się m.in. trzy domy towarowe zbudowane według projektów biura Schlesinger i Benedict w pierwszej dekadzie XX w. pod numerami 48, 49 i 50. Również tutaj duża część kamienic to powojenne swobodne rekonstrukcje. W kamienicy Pod Złotą Kotwicą (pod numerem 52) zachowała się we wnętrzu renesansowa kolumna, zaś dom pod numerem 46 jest oryginalnym zabytkiem barokowym.

Plac Solny.

Chcąc trafić na Plac Solny (założony w 1242 roku rynek pomocniczy słynący z handlu solą) skierować się trzeba w kierunku południowo-zachodniego narożnika Rynku Głównego. Na południowej pierzei placu za kwiaciarniami znajduje się budynek Starej Giełdy, a przed nim fontanna zaś Klasycystyczny Budynek Starej Giełdy to kamienica z 1824 znajdująca się obecnie pod numerem 16. Widnieje na nim herb Księcia Wratyslawa, który był założycielem Wrocławia. Na wschodniej pierzei Placu Solnego stoi okazały czerwony secesyjny budynek dawnego Domu Towarowego z początku XX wieku. Kamienica na numer 12. Ciekawostkę stanowią dwie kamienice ozdobione figurami murzynów. Jedna to Dom Pod Murzynem położony w północnej stronie placu, a druga to Dom Pod Trzema Murzynami w północno-zachodnim jego narożniku.

Obrazek: Wrocław Rynek 18 sm” autorstwa Sławomir Milejski – Praca własna. Licencja CC BY-SA 3.0 pl na podstawie Wikimedia Commons.